Weblog Gerber van der Graaf

Hieronder vind je de weblog van Gerber van der Graaf, ingenieur. Hij woont al een jaar of 22 in Catalonië en houdt sinds juni 2017 een weblog bij met beschouwingen over de politieke situatie - met name de vervolging van de Catalaanse politici. Met zijn goedvinden is dit artikel geïntegreerd in deze website, maar kan uiteraard ook ‘los’ worden bekeken.

Europarlement beslist over politieke rechtsvervolging door Spanje

27 februari 2021

(1000 woorden)

Als lid van het Europese Parlement (EP) genieten voormalig Catalaanse president Carles Puigdemont en twee van zijn ministers, Antoni Comín en Clara Ponsatí, juridische onschendbaarheid. Het Spaanse Hooggerechtshof heeft het Parlement gevraagd om hun onschendbaarheid op te heffen zodat zij aan België en Schotland de uitlevering van de Europarlementariërs (MEP’s) kan aanvragen. Op acht Maart aanstaande zal het EP daarover stemmen. Naar alle waarschijnlijkheid zal in deze plenaire vergadering besloten worden om hun onschendbaarheid op te heffen. Indien dit het geval zal zijn, dan zal de geloofwaardigheid van de Europese Unie als democratische instelling bijzonder grote schade oplopen.

Voor het opheffen van de onschendbaarheid van een Europees Parlementslid wordt een Juridische Commissie ingesteld. Deze moet onderzoeken of de aanvraag van de betreffende EU lidstaat gerechtvaardigd en legitiem is. Dit soort aanvragen worden doorgaans goedgekeurd indien er duidelijk sprake is van fraude of andere misdaden. Het spreekt voor zich dat het Parlement een dergelijke aanvraag niet zal honoreren indien het om politieke rechtsvervolging gaat. Gezien de vreemde gang van zaken en de talrijke ongeregeldheden die zich in het geval van de Catalaanse MEP’s hebben afgespeeld, lijkt het er sterk op dat de Spaanse afgevaardigden in het EP alles in het werk stellen om hun immuniteit op te heffen.

Om te beginnen is een buitenproportioneel aantal leden van de Juridische Commissie van Spaanse afkomst. De commissie bestaat uit 25 leden. Acht daarvan zijn Spanjaarden. Zij zijn van de Partido Popular (PP), Ciutadans (C’s), PSOE en Vox en één is voormalig lid van C’s. Alle vier partijen zijn groot voorstander om Puigdemont en zijn ministers uitgeleverd te krijgen. Adrián Vázquez (C’s) is voorzitter van de commissie. Het eindrapport van de commissie is geschreven door de extreem rechtse Bulgaar Angel Dzhambazki. Op zes Maart 2020 deed hij mee aan een akte in het EP ‘Catalonia, a Spanish region’. Deze bijeenkomst werd door de fascistische partij Vox georganiseerd en Dzhambazki toonde daarmee zijn partijdigheid.

Om de rechten van MEP’s in kwestie te beschermen, is alles wat binnen de commissie besproken wordt van vertrouwelijke aard. Toen de hoorzitting met de afgevaardigden in kwestie nog gaande was, stond commissielid González Pons (PP) de pers echter reeds te woord over het verloop er van. Nadat de commissie haar onderzoekswerk had gedaan, verscheen haar vertrouwelijke rapport in de Spaanse krant ABC nog voordat de commissieleden er over hadden gestemd. Puigdemont heeft een klacht bij de parlementsvoorzitter David Sassoli ingediend. Deze heeft toegezegd een onderzoek in te stellen.

De verdediging van de Catalaanse Europarlementariërs, Gonzalo Boye, voerde verschillende argumenten aan waaruit blijkt dat zijn cliënten om politieke redenen worden vervolgt. Zo stelde hij dat Puigdemont niet door Duitsland werd uitgeleverd wegens opruiing. Een andere minister van Puigdemont welke geen Europarlementariër is, Lluís Puig, wordt definitief niet door België aan Spanje uitgeleverd. Het Belgische Hof van Cassatie oordeelt dat het Spaanse Hof niet gerechtigd is om zijn uitlevering te vragen, daar de feiten in het jurisdictie van Catalonië hebben plaatsgevonden en daarom de rechtbank aldaar hem zou moeten vervolgen. Puig wordt op deze manier het internationale recht ontnomen om in hoger beroep te kunnen gaan tegen zijn eventuele veroordeling. Daarnaast oordeelt het Belgische gerechtshof dat zij haar twijfels heeft over een eerlijke rechtsgang in Spanje. De voorzitter van de commissie Vázquez brak de geheimhouding en verklaarde nog voordat de hoorzittingen begonnen waren dat de zaak Puig niets van doen heeft met de opheffing van de immuniteit van de Catalaanse MEP’s. Boye voert ook aan dat de voormalig Catalaanse vicepresident Junqueras niet door Spanje wordt vrijgelaten ondanks dat het Europese Hof van Justitie op 19 December 2019 geoordeelt heeft dat hij gekozen Europarlementariër is. De argumenten die de advocaat aanvoert worden in het rapport van de Juridische Commissie als niet relevant beschouwd. Het rapport stelt dat er geen enkel bewijs is van ‘fumus persecutionis’ (politieke vervolging).

Het rapport stelt verder dat Ponsatí voor opruiing en voor fraude door het Hooggerechtshof wordt vervolgt. Zij wordt echter alleen voor opruiing aangeklaagd. Deze ‘onnauwkeurigheid’ werd echter pas gecorrigeerd nadat het stemmen binnen de commissie had plaatsgevonden.

Binnen de commissie stemden 15 van de 25 leden voor de opheffing van de immuniteit van de drie MEP ‘s, 8 stemden tegen en twee onthielden zich van stem. Nooit is binnen een Juridische Commissie dermate verdeelde gestemd. De commissieleden Manon Aubry en Sergei Lagodinsky gaven te kennen dat zij tegen de opheffing van de onschendbaarheid van haar Catalaanse collega ‘s zijn. Aubry zegt in een interview dat zij vanwege hun politieke ideeën worden vervolgt, namelijk omdat ze voorstander van de Catalaanse onafhankelijkheid zijn en daarom een referendum hebben gehouden. Door de vele Spaanse commissieleden is het advies aan het Parlement volgens haar sterk partijdig. Zij noemt het oordeel van de commissie daarom een directe bedreiging voor de democratie. Lagodinsky antwoordde in een Tweet van de Vox partij: ‘De vreugde van de ultrarechtse Vox over de opheffing van de juridische immuniteit van hun Catalaanse collega ‘s toont aan dat ik correct (de minderheid) heb gestemd. Ik ben het in vele opzichten niet met Puigdemont eens, maar zijn proces is gepolitiseerd en buitenproportioneel.’

Indien het Parlement de aanbeveling van de commissie zal overnemen, hetgeen zich laat aanzien gezien de samenstelling ervan, zullen Puigdemont en zijn ministers een aanklacht indienen bij het Europese Hof van Justitie omdat zij om politieke redenen worden vervolgt en het Parlement daarom tegen haar eigen reglementen in handelt. Worden zij niet door het Europese Hof in het gelijk gesteld, dan kan het Spaanse Hooggerechtshof (opnieuw, voor de derde maal) een Europees uitleveringsbevel tegen Puigdemont en Comín uitvaardigen. Gezien het oordeel van de Belgische justitie met betrekking tot minister Puig, valt te betwijfelen of zij daadwerkelijk aan Spanje zullen worden uitgeleverd. Daar Ponsatí in Schotland woonachtig is, moet voor haar een internationaal opsporings-en uitleveringsbevel worden uitgevaardigd.

Het Europese Parlement zal haar reputatie als democratisch instituut verliezen indien zij voor de opheffing van de juridische immuniteit van de Catalaanse MEP ‘s zal stemmen. Het is aan het Europese Parlement zelf of zij politieke rechtsvervolgingen zal toestaan door één van de Europese lidstaten.

> De stand van zaken in en rond Catalonië > Kanttekeningen door Gerber van der Graaf > Weblog Gerber van der Graaf