Weblog Gerber van der Graaf

Hieronder vind je de weblog van Gerber van der Graaf, ingenieur. Hij woont al een jaar of 22 in Catalonië en houdt sinds juni 2017 een weblog bij met beschouwingen over de politieke situatie - met name de vervolging van de Catalaanse politici. Met zijn goedvinden is dit artikel geïntegreerd in deze website, maar kan uiteraard ook ‘los’ worden bekeken.

De keerzijde van de medaille

8 januari 2020

(600 woorden)

Spanje heeft sinds gisteren, 7 Januari, een nieuwe regering onder leiding van de socialistische PSOE president Pedro Sánchez. Maar daar zitten wel heel wat haken en ogen aan.

De Catalaanse onafhankelijkheidsbeweging vroeg Spanje om met haar regering te gaan onderhandelen over een referendum voor zelfbeschikking onder de leuze ‘Spain, sit and talk’. De PSOE ging in gesprek met de ERC partij, niet omdat ze gehoor gaf aan de democratische oproep om te onderhandelen over een politiek conflict, maar omdat ze simpelweg haar onthouding van stemmen in het Spaanse Congres van Afgevaardigden nodig heeft. De daaruit resulterende overeenkomst houdt echter zeer weinig concrete voorstellen in, het woord zelfbeschikking of iets van dien aard komt er zelfs niet in voor, zij biedt geen garanties en bevat slechts de concrete afspraak dat de Spaanse president met zijn Catalaanse collega voor 15 Januari bilaterale onderhandelingen zal beginnen. Bij zijn presentatie in het Congres van de regeringsplannen sprak Sánchez het akkoord reeds tegen door de rechtse oppositie te beloven dat iedere onderhandeling ‘binnen de grondwet’ zal vallen. Geheel tegen de afspraken in, kondigde Sánchez direct na het stemmen bovendien aan dat de regering pas over een week zal worden geïnstalleerd. Dat ERC dit akkoord ondertekend heeft is slechts verklaarbaar uit partijpolitiek belang, hun voorzitter Junqueras en andere ERC leden in de gevangenis zitten en omdat het alternatief (herverkiezingen met gevaar op een fascistische regering) er nog slechter uit ziet. Oftewel Sánchez krijgt zijn presidentschap door pure chantage en politieke gijzeling van zijn politieke opponenten.

Daar komt bij dat Spanje, onder leiding van haar regering, de gekozen Europarlementariër van ERC, Oriol Junqueras, niet uit de gevangenis vrij wil laten. Het Europese Hof van Justitie heeft gezegd dat hij sinds zijn verkiezing voor het Europese Parlement (EP) juridisch onschendbaar is en daarom niet veroordeeld had mogen worden. Als gevolg van deze uitspraak is Junqueras, samen met Puigdemont en een minister, inmiddels voltallig lid van het parlement. Junqueras is daarbij opgenomen in de Greens / ALE kieslijst. Het parlement verwacht hen alle drie a.s. Maandag 13 Januari op de plenaire vergadering in Straatsburg. Laat Spanje hem niet vrij dan negeert ze de uitspraak van het EU Hof en bepaalt zij onrechtmatig de samenstelling van het EP. En dat zal zeker nadelige gevolgen hebben, om te beginnen reputatieverlies als democratische rechtstaat. Als de EU lidstaat volhoud in haar weigering gehoor aan de Europese justitie te geven, zal dit in princiepe (moeten) uitlopen op artikel 7: het verlies van stemrecht in de EU. Dat laatste zal, de EU kennende, niet van vandaag op morgen gebeuren.

Een ander punt van belang is dat de (ultra)rechtse en fascistische partijen (PP, C’s en Vox) Sánchez en zijn socialistische PSOE partij de oorlog hebben verklaard omdat ze een overeenkomst met de Catalaanse ‘coupplegers’ hebben gesloten. Ze zien dit als gevaar voor de heilige Spaanse eenheid en scharen PSOE nu onder één hoedje met de Catalaanse ‘separatisten’. Enkele PSOE Congresleden werden de afgelopen dagen zelfs bedreigt om Sánchez niet te steunen. De rechtse partijen dreigen Sánchez aan te klagen bij justitie voor hoogverraad. De hoge rechtbanken van de Spaanse justitie, die altijd in extreem rechtse handen zijn gebleven, zien zo ‘n aanklacht graag tegemoet of zullen zelfs het initiatief daarvoor nemen. Met andere woorden: het gehele Spaanse politiek – justitiële systeem staat op het punt om in totale chaos te vervallen.

Spanje zal daardoor steeds meer politiek verzwakken en de Europese Unie zal steeds duidelijker inzien dat de lidstaat er niet in thuis hoort. Catalonië heeft zich daarentegen altijd democratisch en vreedzaam in dit conflict opgesteld. Op een gegeven moment zal dat beloont worden.

> De stand van zaken in en rond Catalonië > Kanttekeningen door Gerber van der Graaf > Weblog Gerber van der Graaf